5

Abstract

"5" (2003) is a confrontation of the five dance personalities of ZOO. They were given carte blanche to create a piece of their own. Some chose to go solo, others invited someone from outside for a duet. Hauert directed a group improvisation performed in silence on a common internal musical score.

5

Presentation

ZOO/ Thomas Hauert, Mark Lorimer, Sara Ludi, Samantha van Wissen, Mat Voorter (B/CH)


To celebrate the 5th anniversary of ZOO and for the company\'s 5th group performance its 5 members present 5 short pieces with the collective title \'5\'. Each of the dancers was given carte blanche to develop a personal project. Up to then the work process had always followed the same pattern, with Thomas Hauert proposing a starting point, an initial challenge, and then inviting the others to contribute creative suggestions. The choreographer points out that research fuelled by the five dancers\' inventiveness and experience opens up perspectives he could never imagine on his own. This time the company took the process a step further. Each of the members had to start from scratch, exploring on their own the fascinating procedure of  choosing a starting point among countless possibilities � By shouldering this responsibility the dancers will most probably set the company on a new � still largely uncharted � course.
The autonomy and integrity of each of the 5 pieces is respected � they could just as well be shown on their own � but they are closely linked by the ties between their creators. What they have in common could be called a democratic approach based on a deep respect for the individual, an inquisitive disposition built on faith in the body\'s expressive potential, and a determination to explore thoroughly every aspect of motion. "5" is the result of the intensity each dancer has brought to his or her personal investigation.


Via
Samantha van Wissen sets herself up as the basis of an examination of movement as the irreducible core of one\'s personality and of the changes movement undergoes in the course of a lifetime, along with the evolution of the body and the self. The choreographer confronts different physical states � she\'s pregnant on video and present live on stage, a few months after her child\'s birth � and blends them with improvisations based on her vision of several stages in her life: how did I or will I move at this or that stage? Which specific characteristics does each age bring? From the movements made inside someone else\'s body, through spontaneous and unchecked motion as a child, never restrained by the rules of communication, until the time when the possibilities shift and the inner frames falter � literally and metaphorically. Varying a phrase from her choreography by projecting it on several times of her life, Samantha van Wissen uses her own body to investigate life, evolution and identity.


Common Senses
Part of ZOO\'s work involves looking for ways to organise a group, to blend its members into a whole while ensuring they keep a great deal of creative liberty. This time Thomas Hauert chose a piece of music as his starting point, a choral song by Anton Bruckner. The physical and sensory experience of singing the Bruckner Motets\' dynamics, harmonies, melodies and counterpoint served as the score for a group improvisation. The music is never played while the dancers are on stage; they have assimilated the experience of singing the piece together and now follow their inner voice, dancing the Bruckner Motet, rather then dancing to it. On this framework was latched another one made up of a variety of rules of play: spatial connections, lines, curves and orbits, instructions concerning dynamics or timing, contact, interdependence and the transfer of energy, spatial architecture� All these aspects of movement were added to the common tool chest. Each dancer is free to use this syntax but also to put into action all his or her personal knowledge. Basically \'Common Senses\' reflects the contrast between convention and invention, order and chaos, rules and liberty. The possibility of a \'common sense\' presupposes a shared culture, open to interpretation and to transformation. And the \'senses\' or \'logics\' we have \'in common\' with others allow us to understand them, to communicate with them, insofar as we can interpret their experience. Inside a given culture diversity and evolution are a product of the desire and the pleasure to invent and create rather than of the wish to recreate. \'Common Senses\' is mainly founded on the instinctive interpretation of the interaction between human beings � these ten experienced, inquisitive and creative dancers. The pleasure someone takes in creating produces a destabilising sense of chaos, but also the tremendous beauty of liberty.


Nylon Solution
Mark Lorimer\'s contribution to \'5\' was initially a duo with Chrysa Parkinson, which he later opened up to include the other members of ZOO. At first his research centred on the ways two performers can dance together while being constantly connected but without ever moving in unison. Later the emphasis switched to a mirrored repetition of short loops of material. Starting with the first scene, where a double mirror arrangement causes a fascinating development � the two dancer\'s movements stay closely linked without ever overlapping � the concept is expanded through several complex types of symmetry: a mirrored body is bisected by a diagonal or vertical axis, the dancers pass through or bump into an imaginary mirror, there\'s a swivelling mirror, a magnifying mirror amplifies their movements� The score heard in counterpoint includes the inverted melody of a music box, a small case from which a ballerina emerges to dance ceaselessly in front of a mirror�


Solo renvers�
When Sara Ludi heard she was to create a personal piece, just like the other ZOO members, she first yielded to the temptation to simply reproduce the company\'s usual collective creation routine. But having understood that this method didn\'t suit her at this time she reverted to personal work and started to improvise on her own, investigating several possibilities. She finally decided to study in detail the application of retrograde movement to improvisation. Usually retrogression consists in constructing a phrase and then reversing it, but here the movement instantly becomes the reverse of non-existent phrases. This \'reverse mode\', developed at several levels, induces an intense and productive state of tension. As in the other pieces the main objective is not to recreate an image � that of retrograde motion, in this case � but to generate movements with specific characteristics and dynamics.


&
Mat Voorter\'s piece is the result of a long-held wish to dance a duo with Thomas Hauert. Its basis is the deeply rooted and natural tie between the two dancers. Their affinity is similar to that of stage or screen duos such as Laurel and Hardy. \'&\' takes the pair on a shared crossing, a journey through experience. This trip\'s structure rests on the concept of evolution, of transformation. The permanent interaction between movement and the mental images it calls up produces a vital flow. The dancers are ever attentive to the images brought about by their gestures. They then absorb these suggestions to create original movements through successive mental connections: an image makes them move and this movement causes other images to appear� Sometimes they improvise on set images, bringing a specific quality to the movement; then again their associations are entirely free. By diving into their imagination they establish a direct connection to their inner being, which gives their movements greater density.


Denis Laurent, April 2003
 

Credits

Via             
concept & performance: Samantha Van Wissen
music: Bart Aga
video: Aliocha van der Avoort

Nylon solution     
choreography : Mark Lorimer  
in collaboration with : Chrysa Parkinson
performance : Mark Lorimer, Chrysa Parkinson, Thomas Hauert, Sara Ludi,
Samantha Van Wissen, Mat Voorter

Common senses    
conception & direction : Thomas Hauert,
performance : Mette Edvardsen, Thomas Hauert, Martin Kilvady,
Mark Lorimer, Sara Ludi, Anne Mousselet, Chrysa Parkinson,
Samantha Van Wissen, Mat Voorter, David Zambrano

Solo renversé    
performance : Sara Ludi
music : Philippe Beloul

&    
conception & direction : Mat Voorter
performance : Mat Voorter & Thomas Hauert


light design and scenography :
Simon Siegmann

costumes : Own

a production by : ZOO vzw

co-production with : Kaaitheater (Brussel) - Centre Pompidou-Les Spectacles Vivants/ Festival d\'Automne (Paris), CODACO - with the support of Cultural 2000 programme of the European Union.

with the support of : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - Cultuur, Vlaamse Gemeenschapscommissie,
Pro-Helvetia, Ein Kulturengagement des Lotteriefonds des Kantons Solothurn and SACD.

Professional use

Please enter your username and password to access the administration zone



Press reviews

De zachte hand van Thomas Hauert

Published by Tijd Cultuur - Pieter T'Jonck on 2003-04-09

Een boutade: Zoo is een danscompagnie (z)onder leiding van Thomas Hauert.

Hauert zelf benadrukt steeds weer het belang van de inbreng van de vier andere groepsleden. Die andere groepsleden wijzen echter onveranderlijk Hauert aan als de groepleider. Zelfs als hij niet tussenkomt, is hij het toch die beslist om niet tussen te komen. Over zacht bijsturen als een manier om te choreograferen.

De zachte hand van Thomas Hauert

Eind maart werkt Zoo in de zonovergoten studio van Pierre Droulers in hartje Molenbeek. Hier heeft het gezelschap tijdelijk zijn tenten opgeslagen tot de repetitieruimte in het Kaaitheater vrijkomt. Zoo, dat zijn, naast de Zwitser Hauert zelf, Mark Lorimer (UK), Sara Ludi (CH), Samantha van Wissen en Mat Voorter (beiden NL). Ter gelegenheid van de nieuwe voorstelling 5 werd de groep aangevuld met nog eens vijf gasten: David Zambrano (Venezuela), Anne Mousselet (F), Martin Kilvady (Tch), Chrysa Parkinson (UK) en Mette Edvardsen (N). Hoe internationaal dit gezelschap ook is, er lopen vele verwantschapslijnen kriskras door de groep. Met enige moeite slagen de dansers erin een chronologie van hun eerste ontmoetingen en samenwerkingen weer samen te stellen. De Rotterdamse dansopleiding, maar ook Rosas zijn twee van de vele referentiepunten. 5 is letterlijk wat de titel belooft: vijf verschillende choreografie�n van de vijf groepsleden van Zoo, die ook elk hun gasten meebrengen. Als het gesprek afgelopen is, en elk groepslid verteld heeft wat hij of zij denkt te doen, kijkt iedereen bijzonder tevreden. De vraag ligt dan ook voor de hand: waarom vijf stukken samenbrengen op ��n avond, al is de pi�ce de r�sistance een stuk van Hauert voor alle groepsleden en gasten samen. Bij die vraag barst David Zambrano in lachen uit. Ik wist dat die vraag zou komen. Ze ligt zo voor de hand. Maar toch, in de dansgeschiedenis, en zelfs tot op vandaag, bestaat het gebruik om op een avond verschillende stukken te brengen waarvan de gemene deler vaak niets meer is dan het blote feit dat ze door ��n choreograaf gemaakt werden. Dat is hier dan wel niet het geval, maar we hebben wel een geschiedenis samen. Dus, waarom niet?

Groepsproces

Toch lijkt er meer aan de hand. Het werk van Zoo was van bij het begin, met stukken als Cows in space gebaseerd op groepsimprovisatie. Hauert heeft zichzelf nooit opgeworpen als de choreograaf van de groep, eerder als diegene die de krijtlijnen van de improvisatie vastlegt. In hun laatste voorstelling, Verosimile, is de inbreng van de verschillende groepsleden, elk met eigen teksten en liedjes, dan ook alles bepalend. Mat Voorter: Het is altijd geven en nemen. Chrysa Parkinson vult aan: Elke voorstelling is een groepsproces. Het verschil is dat we dat proces hier ontleden in deelprocessen van elk groepslid apart. Op die manier haal je het hi�rarchisch denken onderuit. Je ontrafelt machtsverhoudingen in het gezelschap. Dat lijkt mij een heel dramatische beslissing. Maar ook een zonder valse pretenties: het is gewoon deel van het samen maken van een voorstelling. Thomas Hauert wil toch de puntjes op de i zetten: Deze voorstelling wil geen staalkaart zijn van wat Zoo in huis heeft. Iedereen heeft carte blanche om te doen wat hem of haar na aan het hart ligt. Maar dan voegt Sara Ludi er fijntjes aan toe: Jij nam echter wel de allereerste beslissing om ons dat te vragen. Het motief van de belangrijke, maar toch haast onzichtbare rol van Hauert keert terug als het gaat over zijn bijdrage aan 5. Het uitgangspunt van dit stuk lijkt eenvoudig. De tien dansers leerden samen een meerstemming motet van Anton Br�ckner zingen. Hauert leerde als kind deze muziek zingen in een koor. Ze bekoort hem nog steeds wegens de buitengewone dynamiek en mooie harmonie�n. Deze partituur vormt ook de partituur van de dans. Alleen: bij de voorstelling zelf zingen of spreken de dansers nauwelijks: de muziek klinkt alleen nog in hun hoofd terwijl ze een dans improviseren. Het proc�d� is niet helemaal nieuw voor de leden van Zoo: ook in Cows in space garandeerde een inwendige muziek de samenhang van de bewegingen. De improvisatie is ook niet helemaal vrij. Net als in andere voorstellingen legt Thomas Hauert fysieke opdrachten op aan zijn dansers. Zo moeten ze proberen steeds dezelfde onderlinge afstand aan te houden. Zo lijken ze op planeten die cirkelen om een onzichtbaar middelpunt. Of ze moeten zich net voorstellen dat ze verbonden zijn door een elastiek. Door dergelijke voorschriften ontstaat een ruimtelijke samenhang tussen de dansers, maar die is niet vastgelegd in een welomschreven figuur zoals in veel dansen. Andere taken bepalen dan weer hoe de dansers elkaar kunnen aanraken. Net als in vorige voorstellingen van Hauert zijn sommige opdrachten er tegelijk op gericht een personage te laten ontstaan, louter op basis van wijzigingen in houding of manier van stappen en lopen.

Samen

Dit proc�d� is veel moeilijker dan het klinkt. Verleden week dachten we nog dat het onmogelijk was, nu hopen we dat het misschien wel lukt, zegt Mark Lorimer. Om de acties van de tien deelnemers synchroon te houden, zijn er in elk geval veel visuele en andere cues ingebouwd. Thomas Hauert: Het gaat erom het gevoel van samen zingen en muziek maken vast te houden en te versterken terwijl je danst. Samantha van Wissen: Iedereen in de groep heeft dezelfde verantwoordelijkheid. Dat is net het bijzondere meent Chrysa Parkinson: Muzikanten die improviseren vertrekken niet enkel van een basis-tune, maar ook van een gemeenschappelijke taal of expressievorm. Maar dat lukt zelden in moderne dans, omdat er haast zoveel manieren van dansen als choreografen zijn. Iedereen heeft zowat zijn taal. Zonder dat te negeren zoeken we hier wegen om die verschillende expressies samen te laten werken. Hauert vindt zelf dat zijn inbreng in dit werk minder doorweegt dan in eerdere stukken van Zoo. Noch Sara Ludi, noch Mark Lorimer zijn het daar echter volop mee eens. Lorimer: In Thomas aanpak lijkt het alsof je geleid en gestuurd wordt in een bepaalde richting, maar wel met zachte hand. Hij stuurt de krachten in de groep eerder dan dat hij kneedt en naar zijn hand zet zoals choreografen meestal doen. En Sara Ludi besluit: Onze inbreng is belangrijk, maar jij koos de mensen, jij koos voor deze open structuur, jij koos de opdrachten, kortom, jij bepaalde alle uitgangspunten. Maar rouwig lijkt ze daar helemaal niet om. Als het over de inbreng van de anderen gaat, stokt het gesprek plots. Tot een gemene deler opduikt: niemand gebruikt veel muziek. Ludi en Van Wissen houden het bij een solo die dicht bij hun eigen lichaamservaring aansluit. Sara Ludi: Bij mij gaat het om een vorm van tegenspraak in de beweging. Telkens een beweging zich spontaan aandient, ga ik er tegen in. Dat probeer ik dan te tonen. Dat is natuurlijk op zich al een tegenspraak. Je moet dus een oplossing zoeken om dat over te dragen op de kijker. Samantha van Wissen spiegelt dan weer filmbeelden van toen ze zwanger was met hoe ze nu is. Een buitenstaander leest een beweging anders als hij ze ziet op een ander lichaam. Maar zelf voel je dat zo niet aan. Omgekeerd kan je achteraf ook niet meer herhalen hoe je handelde met een ander lichaam. Mark Lorimer maakt met Chrysa Parkinson een duet dat gebouwd is als een reeks van spiegelbeelden en loops. De hele dans is opgebouwd rond imaginaire spiegels in ruimte en tijd. De vier andere Zoo-leden fungeren hierbij als een corps de ballet op de achtergrond. Mat Voorter ten slotte bedacht een duet met Thomas Hauert. Als ik met Thomas dans klikt het, hoewel we op een heel verschillende manier tot bewegingen komen. Bij mij ontstaan bewegingen uit beelden, niet uit fysieke taken. Dat geeft een andere kwaliteit aan de beweging.

\"5\": vijf dansers, vijf werkstukken, één voorstelling, één compagnie

Published by De Standaard - Elke Van Campenhout on 2003-04-09

\'t zootje van Zoo

Onder leiding van Thomas Hauert creëerde Compagnie Zoo sinds zijn oprichting in 1998 een paar bijzonder spitsvondige choreografieën. Ze waren zonder uitzondering origineel, humoristisch en spitant. In Het Kaaitheater kunt u nu de nieuwe van Zoo gaan bekijken: "5".
Hauert werkte in zijn voorstellingen met pop en kitsch, en had veel aandacht voor de individuele inbreng van elk van zijn dansers, die steeds opnieuw het oorspronkelijke basisidee van de choreograaf vorm gaven. Voor de nieuwe voorstelling "5" kregen de vijf dansers van het gezelschap de vrije hand. Zonder vooropgesteld kader gingen Mark Lorimer, Sara Ludi, Samantha van Wissen, Mat Voorter en Thomas Hauert zelf aan de slag met hun eigen materiaal en uitgangspunten. Het resultaat bestaat uit vijf uiteenlopende werkstukken. Het wordt dan ook geen avond die streeft naar coherentie. De enige samenhang tussen de verschillende stukken berust op de affiniteit die door de jarenlange samenwerking tussen de verschillende dansers is gegroeid. "Mijn eerste idee was om met de hele groep te gaan werken", vertelt Sara Ludi. "Gewoon omdat ik zoveel hield van het werken met Thomas aan de groepsstukken. Maar zodra de repetities begonnen, besefte ik dat het helemaal anders zou zijn, als ik de groep zou leiden. Ik ben dan maar zelf aan de slag gegaan rond improvisatie. Het resultaat is een solo, waarin ik werk op het omkeren van bewegingen. Ik verwerk er alles in wat ik door de jaren van het gezelschap heb meegekregen." Ook Samanlha van Wissen koos voor een solo. "Omdat ik op het moment van hel werk proces acht maand zwanger was, en alleen maar de verantwoordelijkheid voor mezelf op mij wilde nemen", zegt ze. "In mijn stuk onderzoek ik hoe beweging zich transformeert door de verschillende levensfasen. Van het embryo, dat zich nog in een ander lichaam nestelt; over het kind, dat de vrijheid heeft om onbekommerd met zijn lichaam om te gaan; tot de volwassene die vecht met zijn voortdurende bewustzijn van zijn lichaam; en de oudere, die langzaamaan controle verliest. Ik confronteer mijzelf met mijn videobeeld van toen ik zwanger was." Mat Voorter danst dan weer een duet met Thomas Hauert "Ik heb al in heel wat projecten samengewerkt met Thomas", zegt hij. "En ik heb altijd het gevoel gehad dat het klikte tussen ons, en dat onze samenwerking mij stimuleerde. Daarom heb ik het als uitgangspunt gekozen om die relatie te isoleren." Mark Lorimerzoekt het buiten de compagnie en werkt samen met Chrysa Parkinson. "Voor mij is het uitgangspunt een duet, waarin er een zeer grote affiniteit bestaat tussen beide dansers, zonder dat ze ooit tot een unisono komen", zegt hij .In de voorafgaande improvisaties hebben we gewerkt rond het idee van de spiegel. Tussen ons in, of in het midden van het lichaam." Thomas Hauert zelf werkt tot slot met de vier dansers van het gezelschap en met vijf gasten aan een choreografie, die uitgaat van polyfonische koormuziek. " Alle dansers hebben de muziek van buiten geleerd en hebben zich die eigengemaakt", vertelt Hauert. "Het resultaat is dat we samen bewegen, zonder dat de muziek gespeeld of gezongen wordt. We dansen op de muziek die we gezamenlijk in ons hoofd horen." "5" wordt dus een zeer uiteenlopende dansavond. Vijfstemmig, maar niet noodzakelijk harmonieus. Een confrontatie van persoonlijkheden, in de armen van de compagnie. 

ZOO viert 5-jarig bestaan met 5-voudig dansboeket

Published by De Scene - Ludo Dosogne on 2003-00-00

Een opwindend fotoboek met tweehonderd zwart-wit illustraties, gebundeld onder de noemer 'Zoo', bracht Thomas Hauert en vier zielsverwanten uit het Brussels danscircuit in 1987 op het idee om een gezelschap met dezelfde naam op te richten. Hun eerste productie Cows in Space borduurde verder op het gezichtsbedrog. Het vijfjarig bestaan van de groep resulteert in het avondvullend dansboeket Five. Elk van de vijf leden presenteert een nagelnieuwe choreografie.

Mark Lorimer deelt de sc�ne met Chrysa Parkinson. De titel van hun duet, "Nylon", onthult al gedeeltelijk hun bedoelingen: "De uitvinding van dit synthetisch materiaal is te danken aan de samenwerking van New Yorkse (NY) en Londense (LON) wetenschappers. Ook wij zijn op elkaar aangewezen. De bewegingen zijn complementair en organisch. Onze lichamen spiegelen zich in de ruimte. Voor het klankdecor maken we gebruik van de 'low tech loops' van de Engelse deejay Philip Jeck."

Sara Ludi kiest voor een solo improvisatie: "Met de groep hebben we al veel ge�xperimenteerd. De collectieve improvisaties brachten bij mij een dynamiek op gang, die het zintuiglijke overstijgt. Ik tracht tijdens elk optreden een bewegingsarchitectuur te realiseren. Enkel het grondpatroon is op voorhand uitgetekend. Binnen die beperkte structuur kan ik nog vele kanten op."

Samantha van Wissen, die ondertussen moeder werd, inspireerde zich voor "Via" op de verschillende stadia van de zwangerschap: "Hoe mijn lichaamsvorm tijdens de voorbije maanden veranderde is op film vastgelegd. Op het podium word ik nu met die 'historische' beelden geconfronteerd. Ik ben vooral ge�nteresseerd in de wisselende mogelijkheden van het lijf. Hoe past het zich aan en hoe herstelt het zich? Op deze sleutelvraag is mijn improvisatie gebaseerd."

Mat Voorter verzint voor zijn duet met Hauert allerlei opdrachten, waaruit choreografische beelden worden gedistilleerd: "De instructies worden niet uitgesproken, maar we hebben ze tijdens de repetities in ons hoofd geprent. Het is een vorm van gericht improviseren." Een melodieus meerstemmig koorfragment uit het motet "Os iusti" van Anton Bruckner fungeert als katalysator voor de bijdrage van Thomas Hauert: "We hebben de partituur helemaal in ons opgenomen zodat we er met hart en ziel op kunnen dansen. Toch krijgt het publiek niets van die muziek te horen. Het motet is de gemeenschappelijke motor voor de aangereikte toneelbeelden. Elke danser drukt zich op een subjectieve manier uit. Hij houdt immers rekening met zijn fysische anatomie en met de sensaties, die de muziek bij hem oproept." Zoo beschouwt "5" als een innoverend project, dat als hefboom voor de toekomst kan worden aangewend.

Esquisse Thomas Hauert

Published by Le cinqui�me �l�ment - Nathalie Yokel on 2003-00-00

Invit� du festival d'Automne, le Suisse Thomas Hauert pr�sentait �5� au Centre Pompidou. Cinq pi�ces pour le cinqui�me anniversaire de sa compagnie, constitu�e de cinq membres. Rencontre avec un artiste d�termin� � explorer le mouvement en profondeur.

Avec son allure calme et pos�e, Thomas Hauert d�gage s�r�nit� et r�serve. Dans ses mots et son accent en provenance de sa Suisse al�manique natale, c'est la simplicit� qui r�gne. A l'image de son travail chor�graphique, r�v�l� en France en 1998 � l'occasion des Rencontres chor�graphiques internationales de SeineSaint-Denis. A l'�poque, ce sont seulement trente minutes d'une pi�ce cr��e pour l'occasion qui lui vaudront le Prix d'auteur et le Prix Jan-Fabre. � Cows in Space � marque alors le d�but d'une aventure personnelle et collective au service du mouvement, tout simplement: � A long terme, je me suis rendu compte que beaucoup de gens nous ont vus l�. Je voulais commencer � la base, examiner les choses que je trouve fondamentales, sans dramatiser. Faire des exp�rimentations et les pr�senter telles quelles �. Et ces bases, qu'il exploite toujours, voient na�tre un chor�graphe. Thomas Hauert, n'est pourtant pas un enfant de la balle. N� dans un petit village suisse, le jeune homme montre assez t�t un int�r�t pour la danse, sans pour autant songer � le r�aliser. Il sera instituteur... avant de bifurquer tout droit vers Rotterdam o� l'Acad�mie de danse se charge d'en faire un � bon interpr�te �. � J'adorais danser, mais j'avais l'impression qu'il �tait beaucoup trop tard. A l'�poque, dans mon environnement, il y avait ce clich� qu'il fallait commencer la danse � six ans �. Mais � vingt-deux ans, Thomas se dit affam�: il engloutit alors les cours de classique, les techniques Graham et Cunningham, et m�me un peu d'improvisation. � J'ai beaucoup dans� avant, beaucoup fait de sport, mais je n'avais pas de technique. Quelque part, je voulais vraiment apprendre, mais artistiquement je ne m'y retrouvais pas �. Thomas se cherche encore. Aux Pays- Bas, sa nourriture devient spirituelle. Rotterdam, La Haye et Amsterdam ne manquent pas de festivals ni de compagnies internationales.

L'exp�rience avec Rosas

Son v�ritable apprentissage, Thomas Hauert l'a sans doute fait aupr�s d'Anne Teresa de Keersmaeker pour qui il danse pendant trois ans: � C'�tait un chouette groupe chez Rosas, tr�s soud�, avec un travail tr�s intensif, �puisant. L'accroche aux coll�gues �tait tr�s importante. Ce qui m'a le plus marqu�, c'est le travail sur la construction du mouvement, la fa�on dont Anne Teresa travaille avec diff�rents syst�mes de composition, et aussi la collaboration avec d'autres artistes dans une dynamique de groupe �. Ses cinq ans de chor�graphe � la t�te de la compagnie Zoo renouvelleront � chaque exp�rience ce principe en or : toujours les m�mes interpr�tes, la m�me bande de copains. Il y a Mark Lorimer, Sara Ludi et Samantha Van Wissen, rencontr�s chez Anne Teresa de Keersmaeker, et Mat Voorter, qui a partag� ses �tudes et le m�me go�t pour l'improvisation chez David Zambrano. Avec eux, il s'essaie au mouvement pur, tout simplement. Ses bases de travail traduisent la grande humilit� du personnage, attach� aux composants du mouvement comme la force, la vitesse, la tension, la rotation, la gravit�, sans � couche de maquillage �, comme il dit. Sa deuxi�me pi�ce, �Pop-up Songbook, reprend les m�mes exp�riences physiques et y adjoint la voix, dans une sorte de recueil de pi�ces musicales. Le travail de d�placement de groupes et de leurs logiques internes va plus loin.

Eloge du d�s�quilibre

Encore �tudiant � Rotterdam, il relie un triangle isoc�le, un carr� et un cercle les uns aux autres pour d�finir le parcours des danseurs. Ensuite, chez Rosas, c'est un film, � �l'Homme � la cam�ra � de Dziga Vertov, qu'il utilise pour d�finir des trajets. Dans ce nouveau projet, le groupe de danseurs devient un sixi�me corps, d'o� se r�v�le l'inter-espace et la relation des uns aux autres. Chacune des pi�ces de Thomas Hauert a la particularit� d'amorcer une r�flexion sur la suivante: ne restait-il pas, dans � Pop-up Songbook �, treize minutes sur une jambe � se d�sarticuler en cherchant la stabilit�? Aussit�t apr�s, � Jetzt � montrera la plus remarquable �tude qui soit sur le d�s�quilibre. Sur la musique de Thelonious Monk, les corps oscillent, titubent et vacillent, tous d�contract�s mais jamais aussi proches de l'�tat d'apesanteur. Dans chaque projet, Thomas danse lui-m�me, quand il ne se chor�graphie pas directement des solos. Le dernier en date renverse la tendance, ou plut�t affirme une direction toujours latente dans la compagnie: � 5 �, pr�sent� au dernier festival d'Automne, est un ensemble de cinq pi�ces, chacune chor�graphi�e par un membre du groupe. Thomas n'aura eu qu'� coordonner l'ensemble, attitude qui d�coule comme naturellement d'un long processus collectif men� depuis la cr�ation de Zoo: � Je ne suis pas quelqu'un d'autoritaire, j'essaie toujours de me nourrir de la cr�ativit� des autres. Pour moi, il est plus int�ressant de pouvoir puiser chez chacun, et pour l'autre, c'est plus responsabilisant que d'�tre un simple interpr�te. � Un grand esprit de libert� souffle sur Thomas et ses amis. Leur prochain projet? Travailler sur une musique existante ! Voil� un cadre strict que Thomas ne manquera pas d'explorer... � sa base.  

Festival d’automne: la danse reçue cinq sur cinq

Published by L\'Humanité on 2003-09-29

La première représentation de danse du Festival d’Automne a eu lieu au Centre Pompidou, jeudi soir dernier. Le chorégraphe suisse allemand Thomas Hauert - ancien élève d’Anne Teresa De Keersmaeker - couronné aux rencontres chorégraphiques internationales de Seine-Saint-Denis (Bagnolet, 1998), a présenté 5. Un chiffre symbolique à plus d’un titre. L’artiste fête les cinq ans de Zoo, sa compagnie, c’est le cinquième spectacle du groupe composé de cinq membres (Thomas Hauert, Mark Lorimer, Sara Ludi, Samantha van Wissen, Mat Voorter) lesquels créent, à parts égales, chacune des cinq pièces courtes de la soirée. Cette démocratie de création au sein d’un collectif s’inscrit dans la droite ligne des débats qui agitent depuis peu le monde de la danse et qui interrogent la séparation des rôles entre auteur et interprètes. Avec 5, chacun dans le groupe a donc à charge d’inventer une forme en mettant en scène le corps des autres. Beau partage. L’ensemble se révèle de très haute tenue (…).

Samantha van Wissen ouvre la soirée avec Via. La jeune femme tente de se projeter mentalement à divers âges de sa vie, en se posant la question suivante : " Comment ai-je bougé ou comment bougerai-je à tel stade, quelle qualité spécifique chaque âge apporte-t-il ? ". Via s’efforce d’abord de capter les mouvements d’une femme enceinte. Samantha van Wissen en personne apparaît à l’écran, avant de se montrer en chair et en os, mince et délivrée. Le poids de la vie qui germa en elle empêche certains mouvements comme la rotation des hanches, le travail abdominal, le renversement du buste en avant. Ce corps, lesté, n’en demeure pas moins doué d’une formidable ébullition, tant il exprime jusque dans sa forme - le ventre rond comme un front de bélier - une force qui va. Paradoxe : entre la femme enceinte d’hier et la danseuse d’aujourd’hui, l’enveloppe enfin libre de tous ses gestes ne retrouve pas la légèreté du corps au ventre rond. Pour oublier sa pesanteur native, il lui faudra bouger beaucoup, partout, au point que la vitesse tient lieu de légèreté. Ce qu’on ne possède pas en propre, il faut l’inventer, nous signifie-t-elle.

Mark Lorimer s’intéresse au miroir avec Nylon solution, en une courte création faite de ponctuations décalées, d’immersions, de décompositions en boucles. Une pièce singulière, où l’on sent une recherche plus laborieuse. Thomas Hauert, pour sa part, a proposé son Common Senses. Sur une trame parfaitement maîtrisée, complexe en diable, il dessine l’espace au moyen de corps, tantôt pondérés, tantôt violents, qui filent de jardin à cour en un ressac obsessionnel. Contacts, transferts d’énergie, masse compacte, enchevêtrements, lignes de crête demeurent les maîtres mots de cette danse.

Le Solo renversé de Sara Ludi coule de source, en toute souplesse. Les deux danseurs vêtus de collants noirs se déplacent de jardin à cour d’abord. Ils semblent une série de signes foisonnants, avec la belle arabesque des bras, les corps pareils à des branches aux boutures en bourgeons (les mains, les jambes). Enfin le duo õ de Mat Voorter ne manque pas d’humour, sous l’espèce de match au sol entre deux interprètes habitués à danser ensemble. Les efforts pour renverser l’adversaire font d’eux des corps bruyants. Ils râlent, hurlent et jurent. Toute lutte est facteur de douleur.